An Dr Breandán Ó Cróinín
Research interests
Tá céimeanna MA agus PhD sa Nua-Ghaeilge agam ó Ollscoil Mhá Nuad. Táim ag obair i Roinn na Gaeilge, Coláiste Mhuire gan Smál ó 1999 agus mé mar Cheann Roinne ó 2019. Roimhe sin bhíos ag múineadh i Roinn na Ceiltise in Ollscoil Chaitliceach Lublin (KUL), An Pholainn, ó 1995 go 1999. Is iad na spéiseanna taighde atá agam ná: Litríocht an 18ú hAois; an Fhiannaíocht; an nua-litríocht; foclóireacht na nua-Ghaeilge; teanga agus litríocht Chorca Dhuibhne. Tá tráchtais iarchéime stiúrtha agam i bhformhór mór na réimsí seo agus fáiltím roimh iarratais ó mhic léinn chun taighde iarchéime a dhéanamh sna réimsí seo agus i réimsí nach iad.
More information
Leabhair
Cath Fionntrá. Leabhar Breac: Indreabhán, Co. na Gaillimhe (2022) [Eagrán nua den mbunleabhar Cath Fionntrágha le Pádraig Ó Siochfhradha ón mbliain 1911].
Prós Paiteanta: Aistí in Ómós do Phádraic Breathnach. Coiscéim: Baile Átha Cliath [Comheagarthóir le Laoise Ní Cheallaigh agus Róisín Nic Dhonncha (2020).
Saoi na Féile: Aistí ar Litríocht Ghaeilge an Ochtú hAois Déag in Onóir do Úna Nic Éinrí. Coiscéim: Baile Átha Cliath [Comheagarthóir le Stephen Newman agus Liam Ó Paircín] (2018).
Piaras Mac Gearailt, A Shaol agus a Shaothar. An Sagart: An Daingean, Co. Chiarraí (2015).
The Oxford Irish Pocket Dictionary. Oxford University Press: Oxford [Eagarthóir Gaeilge] (2000).
The Oxford Irish Mini-Dictionary. Oxford University Press: Oxford [Eagarthóir Gaeilge] (1999).
Ailt agus Aistí i Leabhair agus in Irisí
‘Modern Irish Retellings of Tales from the Ulster Cycle’ Eag. Boyle, E., Ní Mhaoláin, L., Stiffter, D. Ulidia 5. Curach Bhán, 281 – 296 (2024).
‘Úrscéal Cathrach Eorpach ó Chosta Thiar na Cruinne’. Eag. Markus, R., Nic Eoin, M., Ó Conchubhair, B. Ar an Imeall i Lá an Domhain. Leabhar Breac: Indreabhán, 306–19 (2021).
‘Dialann mo Mháthar: Buaicshaothar Úrscéalaíochta Phádraic Bhreathnaigh.’ Eag Ní Cheallaigh, L., Nic Dhonncha, R, Ó Cróinín, B. Prós Paiteanta Aistí in Ómós do Phádraic Breathnach. Coiscéim: Baile Átha Cliath, 111–24 (2020).
‘A Portrait of the Artist in Late Modern Munster Irish’. Eag. Bloch-Trojnar, M., Looby, R., et al. Redefining the Fringes in Celtic Studies. Peter Lang: London, 103–18 (2019).
‘Laethanta Bánte Diamhra na hÓige’. An Gealas i Lár na Léithe. Pádraig Ó Cíobháin. Coiscéim: Baile Átha Cliath, ix–xxvi (2018).
‘Caointe Aogáin Uí Rathaille’. Eag. Newman, S., Ó Páircín, L., Ó Cróinín, B. Saoi na Féile: Aistí ar Litríocht Ghaeilge an Ochtú hAois Déag in Onóir do Úna Nic Éinrí. Coiscéim: Baile Átha Cliath, 147–77 (2018).
‘“Dá mba ór an duille donn. . .”: Léamh Éiceolaíoch ar Shraith na Féinne’. Léachtaí Cholm Cille XLVII: An Éiceolaíocht i dTraidisiún na Gaeilge. Eag. Ó Dúshláine, T. An Sagart: An Daingean, Co. Chiarraí, 55–73 (2017).
‘A Riotous Assembly in Eighteenth-Century Munster’. Ed. Bloch-Trojnar, M., Looby, R., et al. New Trails and Beaten Paths in Celtic Studies. Wydawnictwo KUL: Lublin, Poland (2016).
‘Brolach.’ De Chion Focal. Pádraig Ó Cíobháin. Coiscéim: Baile Átha Cliath, xiii–xxvii (2015).
‘Bruíonta na Féinne’. Eag. Ó Coileáin, S., Ó Murchú, L. and Riggs, P. Séimhfhear Suairc, Aistí in Ómós do Bhreandán Ó Conchúir. An Sagart: An Daingean, Co. Chiarraí, 480–501 (2013).
‘Litir ó Risteard Ó Muirriain chun Phiarais Mhic Gearailt’. An Linn Bhuí 15, 129–137 (2011).
‘Aor Phiarais Mhic Gearailt ar Sheán Paor’. An Linn Bhuí 13, 198–217 (2009).
‘Filíocht Sheacaibíteach Phiarais Mhic Gearailt’. Eighteenth-Century Ireland / Iris an dá chultúr, Imleabhar 22, 164–188 (2007).
Léirmheasanna
The Early Finn Cycle (Kevin Murray) Studia Hibernica 49, 169–172 (2023).
Súgán an Dúchais (eag. Mac Cathmhaoil et al.) Éigse 41, 357–364 (2021).
Life, Lore and Song/ Binneas an tSiansa (eag. FitzGerald et al.) Zeitschrift für celtische Philologie 97, 214–23 (2020).
Leabhar na Longánach (eag. Ó Macháin agus Nic Lochlainn) in Journal of Cork Historical and Archaelogical Society, Volume 124, 162–164 (2019).
Fonn a Níos Fiach (Pádraig Ua Maoileoin) in Comhar, Bealtaine, 28–29 (2019).
Muiris Ó Gormáin: Beatha agus Saothar Fileata (eag. Nioclás Mac Cathmhaoil) in Comhar Taighde 3, 2–6 ( https://comhartaighde.ie/eagrain/3/ocroinin/) (2018).
Litríocht na Gaeilge ar fud an Domhain, Cruthú Caomhnú agus Athbheochan (eag. Nic Congáil, R., Nic Eoin, M., Ní Úrdail, M., Ó Liatháin, P., Uí Chollatáin, R,), in Eighteenth-Century Ireland / Iris an dá chultúr, Imleabhar 33, 164–5 (2018).
Cath Cluana Tarbh (eag. Meidhbhín Ní Úrdail), in Éigse 39, 395–97 (2016).
Párliment na bhFíodóirí (eag. Seán Ó Duinnshléibhe), in Éigse 39, 398–400 (2016).
Novella Eile (Pádraig Ó Cíobháin), in Comhar, Meán Fómhair, 25–27 (2014).
Feis Tigh Chonáin (Darach Ó Scolaí) in Comhar, Márta, 23–24 (2001)
Páipéirí Comhdhála agus Léachtaí
‘An Chóilíneacht’ (American Conference for Irish Studies, Coláiste Mhuire gan Smál, Meitheamh 2024).
‘Cath Fionntrágha mar Shaothar Liteartha’ (Seimineáir Mhá Nuad, 14 Márta 2024).
‘Wolfe Tone á Aistriú’ (Aistriúchá(i)n Radacach(a) / An Radacach a aistriú, Coláiste na hOllscoile Corcaigh Aibreán 2023).
‘Bruiden bheg na hAlmaine: Lámhscríbhinní, eagráin agus téamaí’ (Athchuairt ar Silva Gadelica / Silva Gadelica revisited,Coláiste na Tríonóide, Bealtaine 2023).
‘Scéal Chéadaigh’ (FIONN IV: An 4ú Comhdháil Idirnáisiúnta ar anbhFiannaíocht, Coláiste Mhuire gan Smál, Luimneach Meitheamh 2022).
‘Early Modern Irish Fiannaíocht Tales’ (Seimineár Fiannaíochta ar líne, Institiúid Radcliffe, Ollscoil Harvard Meitheamh 2021).
“Níor chaill fear an mhinsigh riamh é:’ Dréachta Chrích Fódhla’ (Comhdháil na Bealtaine ar líne, Coláiste Mhuire gan Smál, Luimneach, Bealtaine 2021).
‘Boyhood Deeds and Heroic Biographies in Pádraig Ó Cíobháin’s Faightear Gach Laoch in Aisce’ (An 3ú Collóiciaim Ceilteach, Ollscoil Chaitliceach Lublin, Meán Fómhair 2019).
‘Aoir Phróis Aogáin Uí Rathaille’ (Tionól Chiarraí, Trá Lí, Co. Chiarraí, Samhain 2018).
‘Oidhreacht Fhilí na Máighe’ (Léacht Bhliain na Gaeilge, Leabharlann na Gráinsí, Luimneach, Deireadh Fómhair 2018).
‘Máistir i mBun a Cheirde’ (Tionól Chiarraí, Cill Airne, Co. Chiarraí, Bealtaine 2018).
‘Bruidhean Chaorthainn: Entertaining Narrative or Exemplary Myth?’ (Radcliffe Workshop on Fenian Tradition and Gaelic Identity from Past to Present, Harvard, Bostún, Márta 2018).
‘Piaras Mac Gearailt: File Déiseach’ (Tionól na nDéise, Port Láirge, Feabhra 2018).
‘Filíocht Phiarais Mhic Gearailt’ (Tionól Chorcaí, Eochaill, Co. Chorcaí, Eanáir 2018).
‘Úrscéal Cathrach Eorpach ó Chósta Thiar na Cruinne’ (International Conference in Charles University, Prague, Czech Republic, Meán Fómhair 2017).
‘A Portrait of the Artist in Late Modern Munster Irish’ (An Dara Collóiciam Ceilteach, Ollscoil Chaitliceach Lublin, An Pholainn, Meán Fómhair 2017).
‘Aogán Ó Rathaille: “file nárbh fhile mar chách”’(Comhdháil in Onóir do Dr Úna Nic Éinrí, Mary Immaculate College, Bealtaine 2017).
‘Modern Irish Retellings of Tales from the Ulster Cycle’ (Ulidia 5, The Fifth International Conference on Tales from the Ulster Cycle, Maynooth University, Márta 2016).
“Dá mba ór an duille donn ...”: Léamh Éiceolaíoch ar Shraith na Féinne’ (Léachtaí Cholm Cille, An Díseart, An Daingean, Co. Chiarraí, Aibreán 2016).
‘Bruidhean Bheag na hAlmhan: téacs agus comhthéacs’ (Tionól Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath, Samhain 2016).
‘Aogán Ó Rathaille agus Eachtra Thaidhg Dhuibh Uí Chróinín’ (Comhdháil ar Litríocht agus ar Chultúr na Gaeilge, Ollscoil na hÉireann, Gaillimh, Deireadh Fómhair 2015).
‘An Eighteenth-Century Munster Irish Satire’ (An Chéad Chollóiciam Ceilteach, Ollscoil Chaitliceach Lublin, An Pholainn, Meán Fómhair, 2015).
‘Scéal Bronnta Lámhscríbhinne’ (An Dara Comhdháil na nDéise, Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge, Meitheamh 2014).
‘Aithrí Phiarais Mhic Gearailt’ (An Chéad Chomhdháil na nDéise, Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge, Meitheamh 2012).
‘Athchuairt ar na Réilthíní Óir’ (Comhdháil ar Litríocht agus ar Chultúr na Gaeilge, Ollscoil na hÉireann, Gaillimh, Deireadh Fómhair 2011).
‘Marbhchaoineadh Éamoinn mhic Uilliam mhic Shíthigh’ (Comhdháil ar Litríocht agus ar Chultúr na Gaeilge, Ollscoil na hÉireann, Gaillimh, Deireadh Fómhair 2010).
‘Lámhscríbhinn Phiarais Mhic Gearailt’ (Seimineár Iarchéime, Coláiste na hOllscoile, Corcaigh, Márta, 2009).
‘Aisling Bhaothlaigh Mhic Criomhthain’ (Comhdháil An Cumann Éire san Ochtú Céad Déag, Coláiste na hOllscoile Corcaigh, Meitheamh 2008).
‘Amhráin Phiarais Mhic Gearailt’ (Dáil Thuamhan, Coláiste Mhuire gan Smál, Luimneach, Feabhra 2007).
‘Sin Agaibh mo Theastas ar Bheathaidh gach Réice’ (An Chéad Dáil Thuamhan, Coláiste Mhuire gan Smál, Feabhra 2003).
‘Roinnt Foirmeacha Briathartha Mírialta i dTéacs Nua-Ghaeilge Moiche’ (An Cúigiú Comhdháil ar Theangeolaíocht na Gaeilge, Ollscoil Luimnigh, Aibreán 2000).
‘The Influence of Fiannaíocht on James Macpherson’s Ossian’ (Irish/Scottish Conference, Kazimierz Dolny, An Pholainn, Deireadh Fómhair 1998).
Tráchtais taighde iarchéime stiúrtha chun críche
Séamus Barra Ó Súilleabháin PhD: ‘An Seanachaidhe agus an Sgríobhneóir’: Seanchas agus samhlaíocht san ábhar a bhailigh Mícheál Ó Gaoithín ó Mháire ‘Méiní’ Ní Shé. (2021)
Síle Ní Choincheannain PhD: An tÚrscéal Stairiúil sa Ghaeilge 1993–2013. (2018)
Seaghan Mac an tSionntaigh PhD: Scothsheanchas Sheáin na Cille Mhic Criomthain. (2017)
Clíodhna Ní Mhurchú MA: Na Mná i nGearrscéalta Phádraic Bhreathnaigh.(2015)
Seaghan Mac an tSionnaigh MA: Focail agus Foclóireacht T. Ó Néill Lane. (2014)
